Aflevering 50 - Interbellum: Gevecht voor de Beschaving

 Kaart van de situatie in Italië na de inname van Picenum door Rome.


De Boii

De Boii (ook wel vernederlandst tot Bojers) waren een Keltische stam die zijn oorsprong waarschijnlijk had in het huidige Midden-Europa. Ze duiken op verschillende momenten in de geschiedenis op en niet iedereen is het er over eens dat steeds dezelfde stam bedoeld wordt.

Bohemen wordt wel als bakermat van de Boii beschouwd. Zo zou de naam Bohemen ooit zoiets als Boiohaimum ("heem van de Boii") geluid hebben. Uit grafvondsten blijkt dat de Boii tot de Hallstatt- en La Tène-cultuur hoorden.

In de 4e eeuw v.Chr. trokken de Boii samen met de Senones en Lingones Italië binnen en brachten onder leiding van Brennus Rome bijna ten val. Na het ontvangen van duizend pond goud van de Romeinen trokken de Galliërs terug naar Noord-Italië. Daar vestigden zij zich in de Povlakte. De relatie tussen hen en de Romeinen bleef overigens slecht. In de 3e eeuw v.Chr. werden talloze oorlogen gevoerd tussen de Boii en de Romeinen.
[een deel van de Wikipedia-pagina van de Boii]

De Insubres

De Insubres waren een Gallische stam die in de 4e eeuw v.Chr. samen met de Senones, de Boii en Lingones Italië binnenvielen. Onder leiding van Brennus wisten zij de Romeinen een zware nederlaag toe te brengen. Nadat de Keltische stammen van Rome waren weggetrokken vestigden de Insubres zich in het gebied van het huidige Milaan.

Aan het eind van de 3e eeuw v.Chr. vonden er enkele oorlogen plaats tussen Rome en de Insubres. In 222 v.Chr.werden de Insubres verslagen en werd hun stad ingenomen en herdoopt tot Mediolanum (Milaan). Hun aanvoerder Vertomarus werd gedood.
[een deel van de Wikipedia-pagina van de Insubres]

De Gaesati

De Gaesati waren een groep Gallische krijgers die in de Alpen bij de rivier de Rhône leefden en vochten tegen de Romeinse Republiek in de Slag bij Telamon van 225 voor Christus.

De naam Gaesatae betekent 'gewapend met speren', afkomstig van Gallische gaiso ('speer'). De Griekse historicus Polybius zegt dat hun naam 'huurlingen' betekende.

Volgens het verslag van Polybius betaalden de Boii en Insubres van Gallië Cisalpina de Gaesati, onder hun leiders Concolitanus en Aneroëstes, grote sommen geld om tegen de Romeinen te vechten, als reactie op de Romeinse kolonisatie van het voormalige Gallische grondgebied van Picenum. De Galliërs veroverden en versloegen een Romeins leger toen ze Rome naderden, maar toen de consul Lucius Aemilius Papus arriveerde met zijn troepen, volgden de Galliërs het advies van Aneroëstes om zich met hun buit terug te trekken. Papus achtervolgde hen en de andere consul Gaius Atilius Regulus sneed hen af bij Telamon in Etrurië.
[een deel van de Wikipedia-pagina van de Gaesati]

Picenum

De Romeinen veroverde Picenum en later ook de landen direct noordelijk van Picenum om er koloniën te stichten. Dit gebied behoorde tot de Senones welke werden verslagen en verjaagd door de Romeinen tussen de derde Samnitische oorlog en de invasie van Pyrrhus.

Toen de Romeinen de grond verdeelde onder de bevolking (232 v. Chr.) ontstonden er spanningen tussen de Boii, waarvan het leefgebied direct grensde met het nieuwe Romeinse gebied, en Rome, hetgeen leidde tot de oprichting van een coalitie aan Gallische stammen die uiteindelijk Romeins grondgebied binnenvielen.

De Gallische coalitie (groen onderstreept) 
vs. 
Rome en haar bondgenoten (rood onderstreept)

*De Liguri werden pas later bondgenoot van Rome, na het verslaan van de coalitie na de slag bij Telamon

De invasie van de Galliërs

De locatie van Faesulae is tot op heden onbekend. Men dacht dat hedendaags Fiesole het vroegere Faesulae moest zijn. Echter ligt Fiesole zo'n 125 km noordelijk van Clusium. Te ver voor een één-nacht mars. Daarbij komt ook nog eens dat een terugtrekking via de kust, waarvan de route voorbij Telamon komt daardoor een gigantische en onlogische omweg zou zijn. Daarom denken historici tegenwoordig dat Faesulae een stad is geweest ergens tussen Clusium en Telamon die in de loop van de tijd is opgehouden te bestaan. De locatie van het gevecht blijft dus onbekend. Ik heb de kaart gemaakt voor de beeldvorming van hoe het volgens mij ongeveer moet zijn gegaan.

1. De slag bij Faesulae (225 v. Chr.) [Wikipedia]
2. De slag bij Telamon (225 v. Chr.) [Wikipedia]


Een Torque

Een Keltisch sieraad gedragen door Keltische/Gallische strijders. [Wikipedia]

Consul Lucius Aemilius Papus


Consul Gaius Atilius Regulus


Kaart van Romeinse expansie door de jaren heen

Het licht groene deel in Noord-Italië kwam in handen van Rome na het verslaan van de coalitie. Slechts kort werd de verovering tenietgedaan door de invasie van Hannibal Barca, die zowel de Insubres als de Boii, als vele andere kleinere Gallische stammen aan zich wist te binden tijdens zijn campagne. De Boii en Insubres kwamen in opstand tegen Rome en steunden Hannibal met troepen en materiaal tijdens zijn campagne. Na het verslaan van Hannibal werd er korte metten gemaakt met de Galliërs op de Po-vlakte. Na de tweede Punische oorlog werden de vijandelijke Galliërs verslagen en voorgoed verjaagd uit Noord-Italië.


Reacties